ESNAF VE SANATKÂRLARIN ÖDEYECEKLERİ KAYIT ÜCRETİ VE YILLIK AİDAT HAKKINDA YÖNETMELİK
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç
MADDE 1 – (1) Bu Yönetmeliğin amacı, esnaf ve sanatkârların ödeyecekleri kayıt ücretine ve
yıllık aidata ilişkin usul ve esasları düzenlemektir.
Kapsam
MADDE 2 – (1) Bu Yönetmelik, 5362 sayılı Esnaf ve Sanatkârlar Meslek Kuruluşları Kanununa
tabi esnaf ve sanatkârları kapsar.
Dayanak
MADDE 3 – (1) Bu Yönetmelik, 7/6/2005 tarihli ve 5362 sayılı Esnaf ve Sanatkârlar Meslek
Kuruluşları Kanununun 61 inci maddesi ile 75 inci maddesinin (e) bendi hükümlerine dayanılarak
hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 4 – (1) Bu Yönetmelikte geçen;
- a) Asgari ücret: Onaltı yaşından büyük işçiler için uygulanan brüt asgari ücreti,
- b) Bakanlık e-esnaf ve sanatkâr veri tabanı: Esnaf ve sanatkâr meslek kuruluşlarının işlemlerinin
ve verilecek hizmetlerin elektronik ortamda yapılmasını sağlayan sistemi,
- c) Birlik: Aynı ilde kurulan esnaf ve sanatkârlar odalarının, aralarındaki dayanışmayı temin
etmek ve bu odaların il genelinde işbirliği ve ahenk içerisinde çalışmalarını ve gelişmelerini sağlamak
ve o ilin esnaf ve sanatkârlarını temsil etmek amacıyla il merkezlerinde kuracakları esnaf ve
sanatkârlar odaları birliklerini,
ç) Esnaf ve sanatkâr: İster gezici ister sabit bir mekânda bulunsun, Esnaf ve Sanatkâr ile Tacir ve
Sanayiciyi Belirleme Koordinasyon Kurulunca belirlenen esnaf ve sanatkâr meslek kollarına dâhil olup,
ekonomik faaliyetini sermayesi ile birlikte bedenî çalışmasına dayandıran ve kazancı tacir veya
sanayici niteliğini kazandırmayacak miktarda olan, basit usulde vergilendirilenler ve işletme hesabı
esasına göre deftere tabi olanlar ile vergiden muaf bulunan meslek ve sanat sahibi kimseleri,
- d) Esnaf ve sanatkârlar meslek kuruluşları: Oda, birlik, federasyon ve Konfederasyonu,
- e) Federasyon: Aynı meslek dalında kurulan esnaf ve sanatkârlar odalarının, üyelerinin meslekî
yönden ihtiyaçlarını karşılamak, çalışmalarını ve gelişmelerini ülke genelinde işbirliği ve ahenk
içerisinde yapabilmelerini sağlamak amacıyla, kuracakları esnaf ve sanatkârlar federasyonlarını,
- f) İhtisas odası: Aynı meslekte faaliyette bulunan esnaf ve sanatkârların bir araya gelerek il
merkezlerinde veya ilçelerde kurmuş oldukları esnaf ve sanatkârlar odalarını,
- g) Kanun: 7/6/2005 tarihli ve 5362 sayılı Esnaf ve Sanatkârlar Meslek Kuruluşları Kanununu,
ğ) Karma oda: İhtisas odası kurabilecek sayıya ulaşamayan değişik mesleklerdeki esnaf ve
sanatkârların bir araya gelerek kuracakları odaları,
- h) Kayıt ücreti: Esnaf ve sanatkârların, sicile ilk kayıt yapılması sırasında ödeyecekleri ücreti,
ı) Konfederasyon: Türkiye Esnaf ve Sanatkârları Konfederasyonunu,
- i) Oda: Esnaf ve sanatkârların kuracakları ihtisas ve karma esnaf ve sanatkârlar odalarını,
- j) Sicil: Bulunduğu il idari sınırları içerisinde çalışmak üzere birlik bünyesinde ayrı bir birim
olarak kurulan Esnaf ve Sanatkâr Sicil Müdürlüğünü,
- k) Yıllık aidat: Esnaf ve sanatkârların üyesi oldukları odalara her yıl ödeyecekleri parayı,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Kayıt Ücreti, Yıllık Aidat ve Tarifeler
Kayıt ücreti
MADDE 5 – (1) Kayıt ücreti, esnaf ve sanatkârların sicile ilk kayıt yapılması sırasında sicil
müdürlüğü tarafından tahsil edilir. Kayıt ücretinin yarısı, sicil ihtiyacında kullanılmak üzere birlik adına
açılacak banka hesabına, diğer yarısı da ilgili odanın banka hesabına aktarılır.
(2) Kayıt ücretinin alındığı yıl için üyelerden ayrıca yıllık aidat alınmaz. Ancak, oda veya sicil
kaydı silinenlerin aynı yıl içinde tekrar kayıt edilmeleri hâlinde, kendilerinden kayıt ücreti tahsil edilir.
(3) Aynı çalışma bölgesi içinde meslekleriyle ilgili yeni bir ihtisas odası kurulan üyelerin kayıtları,
yeni kurulan ihtisas odasına devredilir. Bu üyeler, devredildikleri ihtisas odasına kayıt ücreti
ödemezler.
(4) Birden fazla meslekten dolayı sicile kayıtları yapılan esnaf ve sanatkârların, ilgili ihtisas
odalarına ayrı ayrı kayıtları yapılır ve kayıt ücreti de her bir meslek için ayrı ayrı tahsil edilir.
Yıllık aidat
MADDE 6 – (1) Yıllık aidat, nisan ve ekim aylarında iki eşit taksitte ödenir.
(2) Birden fazla meslekten dolayı sicile kayıtları yapılan esnaf ve sanatkârların, karma odaya her
bir meslek için ayrı ayrı kayıtları yapılır ve sadece yıllık aidat tutarı daha yüksek olan mesleğin aidatı
tahsil edilir.
(3) İhtisas odasına kayıtları devredilen üyeler, eski odalarına o yılın aidatını ödemiş iseler, yeni
odaya takip eden yıldan itibaren yıllık aidatı öderler. Şayet, eski odalarına o yılın aidatını ödememiş
iseler, yeni odaya devredildikleri tarihten itibaren yıllık aidatın, yılın kalan aylarına isabet eden kısmını
devredilen odaya öderler.
(4) Oda kaydını sildiren üyelerin aidatlarının hesaplanmasında, o yıl için üyeden alınması
gereken yıllık aidatın on iki aya bölünmesi suretiyle elde edilen aylık tutar, kaydın silindiği ay dâhil
olmak üzere tahsil edilir. Yıllık aidat peşin ödenmiş ise, üyelikte geçen aylara ilişkin aidat tutarı
mahsup edilerek kalan kısım üyeye iade edilir.
(5) Yıllık aidatlarını ödemeyen üyelere, ödeme yapılıncaya kadar, odaca verilen hizmetler ile
düzenlenecek ve onanacak belgeler verilmez.
(6) Süresi içinde ödenmeyen yıllık aidatlar için alınacak gecikme zammı tutarı, yıllık aidatın bir
mislini geçemez.
(7) Süresi içinde ödenmeyen yıllık aidatlar için esnaf ve sanatkârlar meslek kuruluşları yönetim
kurullarınca verilen kararlar ilam hükmünde olup icra dairelerince yerine getirilir.
(8) Yıllık aidat ile bunlara ait kesinleşen gecikme zamlarının tahsil zaman aşımı süresi beş yıldır.
Beş yıl içinde tahsil edilmeyen yıllık aidat ve gecikme zamları terkin edilir.
Kayıt ücreti ve yıllık aidat tarifesi
MADDE 7 – (1) Kayıt ücreti ve yıllık aidat tarifesi aşağıda belirtilmiştir.
- a) Birinci grup odalar: Ankara, İstanbul ve İzmir illerindeki odalardır. Kayıt ücreti; bu gruptaki
illerin merkez ilçelerinde ve büyükşehir belediyesi sınırları içinde kalan ilçelerinde asgari ücretin
yüzde yirmibeşi, büyükşehir belediyesine dâhil olmayan ilçelerinde asgari ücretin yüzde onudur.
- b) İkinci grup odalar: Ankara, İstanbul, İzmir ve kalkınmada öncelikli iller dışında kalan illerdeki
odalardır. Kayıt ücreti; bu gruptaki illerin merkez ilçelerinde ve büyükşehir belediyesi sınırları içinde
kalan ilçelerinde asgari ücretin yüzde yirmisi, merkez ilçe haricindeki ilçelerinde ve büyükşehir
belediyesine dâhil olmayan ilçelerinde asgari ücretin yüzde onudur.
- c) (Değişik:R.G.-21/3/2008-26823)(2) Üçüncü grup odalar: Kalkınmada öncelikli illerde bulunan
odalardır. Kayıt ücreti; bu gruptaki büyükşehir statüsünde bulunan illerin merkez ilçelerinde ve
büyükşehir belediyesi sınırları içinde kalan ilçelerinde asgari ücretin yüzde onbeşi, bu illerin diğer
ilçelerinde asgari ücretin yüzde onudur. Üçüncü grup odaların bulunduğu diğer illerin merkez ve
ilçelerinde asgari ücretin yüzde onudur.
ç) Kayıt ücreti; terzi, kunduracı, mobilyacı, mobilya döşemecisi, demirci, sobacı ve benzerlerinin
tamircileri, millî piyango seyyar bayileri, seyyar satıcılar ve pazarcılar gibi mesleklerde, ülke genelinde,
asgari ücretin yüzde onudur.
(2) Bakanlar Kurulunca, kalkınmada öncelikli il statüsü değiştirilen iller ile kalkınmada öncelikli il
statüsü kapsamına yeni dâhil edilen iller hakkında, birinci fıkrada belirtilen gruplandırma esas alınır ve
bu durum Konfederasyon tarafından oda, birlik ve federasyonlara bildirilir.
(3) 14/7/2005 tarihli ve 2005/9207 sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla yürürlüğe konulan İşyeri
Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmelik kapsamında sınıflandırılmaları belediyelerce yapılan
işyerlerinde;
- a) Birinci sınıf işyerleri için; birinci fıkranın (a), (b), (c) ve (ç) bentlerinde belirtilen ücretlerin
aynısı,
- b) İkinci sınıf işyerleri için;
1) (Değişik:R.G.-21/3/2008-26823)(2) Birinci grup odaların bulunduğu illerin merkez ve
büyükşehire dâhil ilçelerinde asgari ücretin yüzde yirmisi, diğer ilçelerinde asgari ücretin yüzde onu,
2) (Değişik:R.G.-21/3/2008-26823)(2) İkinci grup odaların bulunduğu illerin merkez ilçeleri ile
büyükşehir belediyesi sınırları içinde kalan ilçelerinde asgari ücretin yüzde onbeşi, diğer ilçelerinde
asgari ücretin yüzde onu,
3) Üçüncü grup odaların bulunduğu illerin merkez ve diğer ilçelerinde asgari ücretin yüzde onu,
- c) Üçüncü sınıf işyerleri için; ülke genelinde, asgari ücretin yüzde onu,
uygulanır.
(4) (Değişik.R.G.17/5/2009-27231)
İlçelerin gelişmişlik durumuna göre, Kanunda belirtilen
ücret sınırları dâhilinde kalmak şartıyla, gerek görülecek ilçelerde farklı tarife uygulamaya
Konfederasyon yetkilidir.
(5) Kayıt ücretinin veya yıllık aidatın hesaplanmasında ortaya çıkan kuruşlar tama iblağ edilir.
(6) Asgari ücrette değişiklik olması hâlinde, belirlenen yeni tarifeler, esnaf ve sanatkârlar
meslek kuruluşlarına Konfederasyon tarafından bir genelgeyle duyurulur.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM(1)
Çeşitli ve Son Hükümler
Yürürlükten kaldırılan Yönetmelik
MADDE 8 – (1) 19/9/1992 tarihli ve 21350 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Odaların Kayıt
Ücreti, Yıllık Aidat, Düzenledikleri ve Onayladıkları Belgeler ile Yaptıkları Hizmetler Karşılığında
Alınacak Ücretler Hakkında Yönetmelik yürürlükten kaldırılmıştır.
2016 yılı için belirlenen kayıt ücreti ve yıllık aidat tarifesi
GEÇİCİ MADDE 1 – (Ek:RG-6/1/2016-29585) (4)
(1) 7 nci madde gereğince 2015 yılı için belirlenen kayıt ücreti ve yıllık aidat
tarifesi, 31/12/2016 tarihine kadar uygulanmaya devam edilir. Ancak, asgari ücretin %10’u oranında
kayıt ücreti ve yıllık aidat uygulanan il, ilçe ve meslek gruplarında, 2016 yılı için belirlenen asgari
ücretin brüt tutarının %10’u oranında kayıt ücreti ve yıllık aidat tahsil edilir.
2017 yılı için belirlenen kayıt ücreti ve yıllık aidat tarifesi
GEÇİCİ MADDE 2 – (Ek:RG-30/12/2016-29934) (5)
(1) 7 nci madde gereğince 2016 yılı için uygulanan kayıt ücreti ve yıllık aidat tarifesi, 31 Aralık
2017 tarihine kadar uygulanmaya devam edilir. Ancak, asgari ücretin %10’u oranında kayıt ücreti ve
yıllık aidat uygulanan il, ilçe ve meslek gruplarında, 2017 yılı için belirlenen asgari ücretin brüt
tutarının %10’u oranında kayıt ücreti ve yıllık aidat tahsil edilir.
Yürürlük
MADDE 9 – (1) Sanayi ve Ticaret Bakanlığı tarafından onaylanan bu Yönetmelik yayımı
tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 10 – (1) Bu Yönetmelik hükümlerini Türkiye Esnaf ve Sanatkârları Konfederasyonu
Genel Başkanı yürütür.